Rust Series #2 - รู้จัก Cargo: ผู้ช่วยส่วนตัวของโปรเจกต์ Rust!

ถ้าคุณเริ่มต้นเขียน Rust แล้วรู้สึกว่า “เฮ้ย! Rust เจ๋งแหะ” ก็ขอแสดงความยินดีครับ คุณเพิ่งเจอเพื่อนแท้ในโลกโปรแกรมมิ่ง! แต่เดี๋ยวก่อน... ถ้าต้องเขียนโค้ดโปรเจกต์ใหญ่ ๆ บริหารไลบรารี ดูแลไฟล์ต่าง ๆ หรือทดสอบโค้ดทุกวัน มันอาจไม่ง่ายเลย นี่แหละคือเหตุผลที่ Cargo เกิดมาเพื่อช่วยชีวิตโปรแกรมเมอร์อย่างเรา ๆ

Cargo คืออะไร?

Cargo คือเครื่องมือจัดการโปรเจกต์สำหรับ Rust (หรือพูดง่าย ๆ ว่า "package manager" คล้าย npm , yarn ใน NodeJS)
Cargo ช่วยเราทำอะไรได้บ้าง?

• สร้างโปรเจกต์ใหม่
• จัดการ dependency (ไลบรารีที่โปรเจกต์ของคุณต้องใช้)
• คอมไพล์โปรเจกต์
• รันโปรเจกต์
• ทดสอบโค้ด (testing)
• สร้างเอกสาร (documentation)

พูดง่าย ๆ มันคือผู้ช่วยส่วนตัวของคุณเวลาเขียน Rust นั่นเอง!

ติดตั้ง Cargo

ไม่ต้องกังวล ถ้าคุณติดตั้ง Rust ด้วย rustup ไปแล้ว Cargo จะมาพร้อมกันเลย!
ลองเช็กว่าติดตั้ง Cargo แล้วหรือยังด้วยคำสั่งนี้:

cargo --version

ถ้าได้ผลลัพธ์ประมาณนี้:

cargo 1.x.x (yyyy-mm-dd)

แปลว่าพร้อมลุยแล้วครับ 🚀

เริ่มต้นใช้งาน Cargo

1. สร้างโปรเจกต์ใหม่ด้วย Cargo

แทนที่จะสร้างไฟล์ main.rs เองแบบเดิม ๆ ใช้ Cargo ช่วยจัดการดีกว่า!

cargo new hello_cargo

คำสั่งนี้จะสร้างโครงสร้างโปรเจกต์ที่พร้อมใช้งานทันที:

hello_cargo/
├── Cargo.toml       # ไฟล์ตั้งค่าโปรเจกต์
└── src/
    └── main.rs      # ไฟล์โค้ดหลัก

Cargo.toml คืออะไร?

• ไฟล์นี้คือหัวใจของโปรเจกต์ ใช้สำหรับกำหนดชื่อโปรเจกต์, เวอร์ชัน, และ dependency ต่าง ๆ

ลองเปิด Cargo.toml จะเห็นหน้าตาประมาณนี้:

[package]
name = "hello_cargo"
version = "0.1.0"
edition = "2021"

[dependencies]

2. รันโปรเจกต์ด้วย Cargo

เข้าไปในโฟลเดอร์ hello_cargo แล้วรันคำสั่ง:

codecargo run

ผลลัพธ์:

Hello, world!

ง่ายมั้ยล่ะ! 😄

การจัดการ Dependency ด้วย Cargo

Dependency คือไลบรารีหรือโค้ดจากภายนอกที่โปรเจกต์ของคุณต้องใช้ เช่น จัดการ JSON, HTTP หรือการเข้ารหัส

วิธีเพิ่ม Dependency

เปิดไฟล์ Cargo.toml แล้วเพิ่มไลบรารีที่ต้องการ เช่น:

[dependencies]
serde = "1.0"        # ไลบรารีสำหรับ JSON
tokio = { version = "1", features = ["full"] }  # ไลบรารีสำหรับ async

จากนั้นรัน:

cargo build

คำสั่ง Cargo ที่ควรรู้

การจัดการ Workspaces

Workspaces ใช้จัดการหลายโปรเจกต์ในโฟลเดอร์เดียวกัน (เหมาะกับโปรเจกต์ใหญ่ ๆ)
ตัวอย่าง Cargo.toml สำหรับ Workspaces:

[workspace]
members = [
    "project_a",
    "project_b",
]

จากนั้นแต่ละโปรเจกต์ย่อย (project_a, project_b) จะมี Cargo.toml แยกกัน

Cargo Tips & Tricks

• ใช้ cargo check เพื่อตรวจสอบโค้ดเร็วขึ้นโดยไม่ต้องคอมไพล์เต็มรูปแบบ
• ใช้ cargo fmt จัดฟอร์แมตโค้ดให้อ่านง่าย (ตามมาตรฐาน Rust)
• ใช้ cargo clippy เพื่อตรวจสอบข้อผิดพลาดหรือโค้ดที่ไม่ควรทำ

สรุป

Cargo เป็นเหมือน "เครื่องมือสารพัดประโยชน์" ที่ทำให้การเขียนโปรแกรม Rust เป็นเรื่องง่ายขึ้น
ไม่ว่าคุณจะสร้างโปรเจกต์ใหม่ จัดการ dependency หรือทดสอบโค้ด Cargo ช่วยให้ทุกอย่างสะดวก รวดเร็ว และเป็นระเบียบ